Carlijn Niesink (fractievoorzitter ChristenUnie Leeuwarden) na val kabinet: “Ondergrens is ondergrens”

De ChristenUnie Fryslân is blij dat de landelijke partijtop niet heeft toegegeven aan de eisen van premier Mark Rutte bij de crisisonderhandelingen over een nieuw asielbeleid. Dat zegt Carlijn Niesink, die het woord voert voor de Friese tak van die partij. Kabinet-Rutte IV viel vrijdagavond na een mislukt crisisoverleg.

“Als ChristenUnie hadden we een duidelijke ondergrens afgesproken en gezinshereniging is daar een van. Ik begrijp dat er blijkbaar over die grens heen is gegaan. We zijn er blij mee dat de partijtop daar de rug recht houdt. Ondergrens is ondergrens”, zegt Niesink, die zelf fractievoorzitter is voor de CU in Leeuwarden.
“Tegelijkertijd hebben we ook zorgen. Zo zijn er meer dossiers waar nu stilstand in komt”, waarmee Niesink onder meer doelt op het moeilijke landbouwdossier van hun eigen minister Piet Adema.
Volgens Niesink heeft Rutte met zijn eisen de onderhandelingen op de spits gedreven. “Maar vandaag is gebleken dat onze onderhandelaars een stukje steviger zijn en niet met zich laten spelen. Door niemand niet.”

Voorzitter Zwany van Brussel van VVD Fryslân
© Omrop Fryslân

‘Kansen voor de VVD’
Bij de Friese afdeling van de VVD kwam het nieuws vrijdagavond niet helemaal onverwacht. “Dat het kabinet zou vallen zat er aan te komen, maar ik had het nu nog niet verwacht”, zegt VVD Fryslân-voorzitter Zwany van Brussel. “Er was al langere tijd onvrede bij de leden.”

Van Brussel bekijkt de val dan ook met name positief. “Je moet vooruit kijken, op naar de verkiezingen. Maar we moeten nu wel nadenken over hoe we de VVD profileren”, zegt Van Brussel.
Volgens VVD-Statenlid Eric ter Keurs was de coalitie te wankel. “Misschien maar goed dat er verkiezingen komen”, zegt hij. “De verschillen zijn groot.”

Rutte V?
Ook hij vindt dat de VVD zich in aanloop naar de verkiezingen anders moet profileren. “Een belangrijk deel van de VVD-achterban herkent zich niet in de VVD. Het is flets geworden, want er is te lang geregeerd.”
Hij vraagt zich zelfs hardop af of Rutte de goede persoon voor het premierschap is. “Ik weet niet of iedereen zit te wachten op Rutte V. Ik denk niet dat het verstandig is, maar ik zie ook niet snel een alternatief. Iedereen heeft een houdbaarheidsdatum. Wat mij betreft mag hij het nog een keer proberen.”

Tweede Kamerlid Romke de Jong van D66
© Omrop Fryslân

De Jong: “Erg teleurstellend”
Tweede Kamerlid Romke de Jong van D66 noemt de val van het kabinet “erg teleurstellend”. “We hebben in de Nederlandse politiek een lange traditie van verschillen overbruggen. Wij hebben continu gezocht naar de juiste toon en inhoud”, zegt de politicus uit Gorredijk.
Volgens De Jong lag er een goed voorstel op tafel, maar dat is er dus niet doorgekomen. “Het is betreurenswaardig. Niemand is gebaat bij stilstand. We hadden heel graag verder gewild, want er liggen ook weel opgaves voor Fryslân”, laat hij verder weten in zijn eerste reactie.

Geen verrassing
CDA Fryslân-voorzitter Theo Joosten vindt de val van het kabinet ‘geen verrassing’. “Dat de knoop nu is doorgehakt is maar goed ook, anders zou het doorsudderen”, zegt Joosten.
Toch vindt Joosten de manier waarop bijzonder. Hij sluit zich aan bij CDA-voorman Pieter Heerma, die de onderhandelingsstrategie van Rutte ‘roekeloze politiek’ noemde. “Hij had excuses aangeboden, maar het kwaad was al geschied.”
Joosten hoopt dat zijn partij de komende tijd gebruikt om aan de kiezers te laten zien waar ze voor staan. De partij had bij de Provinciale Statenverkiezingen erg last van de opkomst van de BBB. Datzelfde scenario dreigt bij de komende Tweede Kamerverkiezingen. “Geef ruimte aan het CDA om zich te herprofileren”, zegt hij.

Bilker noemt val goed nieuws
Friese CDA-prominenten schreven deze week nog een kritische brief aan het bestuur van CDA Fryslân. Zij noemden het kabinet Rutte-IV ‘desastreus’: “Voor mij is het wel goed nieuws dat het kabinet is gevallen”, zegt Bearn Bilker. Hij heeft de brief ondertekend.
“Dit is ook desastreus voor het CDA, maar dat wisten we al. Nu moet de partij naar haarzelf kijken. Niet meer plakken aan besturen De inhoud moet voorgaan, met het gezicht dat er bij hoort.”
De ChristenUnie hield haar poot stijf bij de asieleisen van Rutte. Die gingen in tegen de familiaire partijwaarden. Ook het CDA vindt dat belangrijk, maar lijkt haar er niet zo hard over uit te spreken. Spijtig, zegt Bilker. “Daar ben ik een beetje teleurgesteld over. Ik had een stevigere inbreng verwacht. Dat was een kans voor het CDA om zichzelf te profileren.”