Breng de geschiedenis tot leven met FRYSK, een spel over het Friese landschap

Heb jij altijd al eens jouw eigen provincie willen bouwen en houd je van spelletjes? Dan is het spel FRYSK echt wat voor jou volgens Robert Brouwer en Arjan van Houwelingen. Het spel FRYSK is een tegellegspel, waarbij je jouw ideale provincie kan bouwen. In het verhaallijn van het spel zit de acurate geschiedenis van de opbouw van het Friese landschap en Friese taal verwikkelt. Tijdens de Museumnacht FRL, zaterdag 27 september aanstaande, gaat het spel bij verschillende musea in de verkoop. Daarnaast kan je het bij onder ander Museum de Grutterswinkel die avond het spel ook spelen. 

FRYSK het spel

Vaak denk je dat jij het beste weet hoe jij jouw omgeving zou indelen. Maar werkt dit echt het beste? Dit kun je uitproberen met het spel FRYSK. In dit spel ontwerp je jouw eigen Fryslân. Je verzamelt grondsoorten zoals veen, klei en zand. Daarop kun je dan bijvoorbeeld boerderijen of kerken bouwen. Het spel is geschikt voor kinderen vanaf 8 jaar en leuk voor het hele gezin, geeft Arjan van Houwelingen aan. Het is een tegellegspel waarbij je jouw eigen provincie bouwt. Gedurende het spel scoor je punten. Maar je leert ook hoe een zeegebied wordt ingepolderd voor vee, en terpen werden gebouwd, en wat het effect hiervan is op jouw pronvincie.

Het idee voor het spel FRYSK ontstond nadat Arjan en Robert Brouwer eerst het spel GRUNN hadden ontwikkeld. In het spel GRUNN werd de geschiedenis van de provincie Groningen op een nieuwe manier aan een jongere doelgroep verteld. Toen zij dit spel ontwikkelden, dacht Arjan: “Als er nog een provincie is met zo’n uniek landschap waar een spel over moet zijn, dan is het Fryslân.” Zodoende hebben zij contact gezocht met musea, erfgoedpartners en de provincie om te kijken naar de mogelijkheden. Dat het spel in Groningen meer dan 7000 keer was verkocht, geeft de ontwerpers goede hoop dat het in Fryslân ook goed zal lopen. Zij vinden het vooral leuk om spelenderwijs mensen toch iets meer over de geschiedenis van Fryslân te leren.

Geschiedenis van de Friese landschappen

Om ervoor te zorgen dat de geschiedkundige onderdelen van het spel kloppen, hebben Arjan en Robert hulp gehad van verschillende partners. Zo hielp Marten Braaksma bij het schrijven van het landschapsverhaal. Marten is projectmedewerker bij cultuurhistorie en landschapshistorie bij Landschapsbeheer Friesland. Het is dus echt zijn vakgebied, maar hij vindt het ook hartstikke leuk om te doen. Hij heeft veel mailverkeer gehad met beide ontwerpers en geprobeerd de geschiedenis van de landschappen zo goed mogelijk terug te laten komen in het spel. “Wat er nu in het spel zit, komt redelijk overeen met hoe het in de werkelijkheid is”, geeft Marten aan. Han Nijdam, onderzoeker aan de Fryske Akademy, heeft geholpen bij het verhaal over het ontstaan van de Friese taal. Bij een spel is de vormgeving ook erg belangrijk, geven de ontwerpers aan. Daarom zijn zij erg blij met de illustraties van Emma Wilson. De werknemers van verschillende musea die aanwezig waren bij de uitreiking, gaven ook aan dat het design erg mooi was. Dat maakt de spelervaring ook een stuk leuker.

Scenariokaarten

Het spel FRYSK is op zichzelf staand te spelen, maar het kan ook uitgebreid worden. Om het spel uit te breiden kun je langs een van de 42 musea of erfgoedpartners om een scenariokaart te halen. Deze gratis kaarten verrijken het spel, maar maken het ook ingewikkelder, geeft Arjan aan. Elk museum mocht zelf aangeven welk scenario zij wilden toevoegen aan het spel. Zo heeft het Natuurmuseum Fryslân bijvoorbeeld besloten om als scenario een stuk grond terug te geven aan de natuur in het spel. Arjan geeft aan dat er in elke regio in Fryslân en zelfs op de Waddeneilanden Ameland en Vlieland scenariokaarten te halen zijn. Het is voor de spelers leuk om deze verschillende kaarten te verzamelen. Maar ook voor de musea kan het positief uitpakken: zo komen er mogelijk meer of andere mensen naar het museum.

Speel het spel tijdens Museumnacht FRL in Museum de Grutterswinkel

Het spel is vanaf Museumnacht FRL te koop in de 42 Friese musea. Daarnaast kan het in sommige musea ook gespeeld worden. Museum de Grutterswinkel gaf aan een speciale ruimte te hebben opengesteld voor het spel. “Het is hartstikke leuk dat het spel precies tijdens de Museumnacht in de verkoop gaat,” geeft een bestuurslid van het museum aan. geeft een bestuurslid van het museum aan. “Wij hebben een speciale ruimte ingedeeld, met een grote tafel en stoelen.” “Zo kan iedereen gratis het spel komen bekijken en spelen.” Op deze manier kan de speler ook direct zien hoe de scenariokaart van het museum invloed heeft op het spel.

Voor het interview met de ontwerpers van het spel FRYSK, en een impressie van het spel kan je de onderstaande YouTube video bekijken